Μπρίγκελ

(Bruegel ή Brueghel). Οικογένεια Φλαμανδών ζωγράφων και χαρακτών (16ος-17ος αι.), κυριότεροι από τους οποίους είναι οι εξής: 1. Αμπραάμ ο Ναπολιτάνος (Abraham Β., Αμβέρσα 1631 - Νάπολη, Ιταλία 1690). Ικανότατος ζωγράφος λουλουδιών και καρπών, ένας από τους πέντε γιους του Γιαν του Νεώτερου. Μετά από μακρόχρονη διαμονή στη Ρώμη εγκαταστάθηκε οριστικά στη Νεάπολη, όπου έμεινε μέχρι τον θάνατό του. Δέχτηκε την έντονη επίδραση του Ιταλού ζωγράφου Μάριον ντε Φιόρι και με τη σειρά του συνέβαλε στην εξέλιξη της ζωγραφικής των λουλουδιών στη Νεάπολη. 2. Αμπρόζιους (Ambrosius B., Αμβέρσα 1617 – 1675). Ζωγράφος, γιος του Γιαν του πρεσβύτερου και αδελφός του Γιαν του Νεώτερου. Συνέχισε με επιτυχία την τέχνη του πατέρα του, φιλοτεχνώντας πίνακες με ιερά ή κοσμικά θέματα και κυρίως πίνακες λουλουδιών, που διακρίνονταν για τη μεγάλη λεπτότητα, όχι όμως και για την πρωτοτυπία τους. 3. Γιαν ο πρεσβύτερος (Jan B., Βρυξέλλες 1568 - Αμβέρσα 1625). Ζωγράφος, δευτερότοκος γιος του Πιέτερ του Πρεσβύτερου. Έμεινε κατά διαστήματα στην Κολωνία, για μια τετραετία στην Ιταλία (1592 - 1596) και το 1597 εγκαταστάθηκε οριστικά στην Αμβέρσα. Κληρονόμησε από τον πατέρα του ανεξάντλητη επινοητικότητα και τη ζωτική δύναμη, που τις μετάδωσε αρχικά στις κομψές μικρογραφίες του (μινιατούρες) και αργότερα πέρασε από μία έντεχνη δημιουργία λεπτομερειών σε μια πραγματική ζωγραφική σύνθεση. Τα καλλιτεχνήματά του διακρίνονταν για το ρεαλιστικό στοιχείο (βιβλικές σκηνές, αλληγορίες, λουλούδια, φρούτα, ζώα, φανταστικά θέματα) και γοήτευσαν για τη φωτοχυσία και τα παράξενα χρώματά τους, τη ζωηρότητα της σύνθεσης και τον πλούτο των επί μέρους χαρακτηριστικών. Από τα σημαντικότερα έργα του θεωρούνται οι 54 πίνακες που φυλάσσονται στο Μουσείο Πράντο της Μαδρίτης. 4. Γιαν ο Νεώτερος (Jan B., Αμβέρσα 1601 – 1678). Ζωγράφος και χαράκτης, γιος του Γιαν του πρεσβύτερου και αδελφός του Αμπρόζιους. Για μια τριετία έμεινε στην Ιταλία (1622 - 1625) και κατόπιν γύρισε στην πατρίδα του, όπου συνέχισε με επιτυχία την τέχνη του πατέρα του. Ζωγράφισε ιερά και κοσμικά θέματα με τέχνη και φινέτσα, χωρίς όμως ιδιαίτερη πρωτοτυπία. 5. Πιέτερ ο Πρεσβύτερος. Βλ. λ. Μπρίγκελ, Πίτερ. 6. Πιέτερ ο Νεώτερος, ο επονομαζόμενος «των Καταχθόνιων» (Pieter B., Βρυξέλλες 1564 - Αμβέρσα 1638). Ζωγράφος και χαράκτης, γιος του Πιέτερ του Πρεσβύτερου. Επανέλαβε ολοκληρωτικά τα θέματα και την τεχνοτροπία του πατέρα του και φιλοτέχνησε κατά κάποιον τρόπο πίνακες-επαναλήψεις των καλλιτεχνημάτων εκείνου, που ήταν μάλλον τεχνικοί παρά καλλιτεχνικοί. Την προσωνυμία του πήρε από μία σειρά πινάκων - ως επί το πλείστον μικρού σχήματος - στους οποίους απεικόνισε με ζωηρότητα και εφευρετικότητα σκηνές από την Κόλαση. Ανάμεσα σ’ αυτούς περιλαμβάνονται «Ο Άδης και ο Πλούτων» και «Ο Άδης με τη Βεατρίκη και τον Δάντη» (Πινακοθήκη Ουφίτσι, Φλωρεντία), «Καταχθόνια σκηνή» (Πινακοθήκη Βατικανού, Ρώμη), «Ο εμπρησμός της Ρώμης» (Μουσείο Μπράουνσβαϊκ) κ.ά.